Wiiliam Szekspir - twórczość

William Szekspir

Był on autorem 36 sztuk. Pisał kroniki historyczne, komedie oraz tragedie. Kroniki w większości tematycznie związane z dziejami Anglii w XV w.

 Najważniejszym motywem jego dramatów jest problem władzy, która jawi się jako demoralizująca i niszcząca. Szekspira interesuje mechanizm władzy, ukrytego obiektu ludzkich pragnień. Tematyka ta pojawia się przede wszystkim w kronikach królewskich i tragedich.

 Za najlepsze komedie uważa się: „Poskromienie złośnicy”, „Stracone zachody miłości”, „Sen nocy letniej”, „Wiele hałasu o nic”, „Kupiec wenecki”, zaś spośród tragedi należy wymienić: „Juliusz Cezar”, „Tymon Ateńczyk”, „Król Leos”. Drmaty psychologiczne i poetyckie: „Romeo i Julia”, „Hamlet”, „Makbet”, „Otello”.

po przeczytaniu tekstu opisz na czym polega twórczość Williama Szekspira:

Możesz posłużyć poniższymi wstępami:

Twórczość Szekspira polega na .........
Szekspir w swojej twórczości .......
William Szekspir tworzy .........

William Szekspir - młodość

William Szekspir

Ok. 1571 młody Szekspir poszedł do średniej szkoły ogólnokształcącej gdzie uczył się łaciny, historii, literatury antycznej i retoryki. Nie posiadał większego wykształcenia. W 1582 roku poślubił o osiem lat starsza Anne. Lecz w kilka lat po zawarciu małżeństwa Szekspir opuszcza Stratford i udaje się do Londynu.

 Z biegiem czasu zaczął grywać w teatrach, potem zaś zajął się pisaniem sztuk i poematów.

 Początkowo należał do kompani Sług Lorda Szambelana dysponującym własnym teatrem The Glob.

 Jednak najprawdopodobniej Szekspir pracował w różnych magnackich rezydencjach jako guwerner, sekretarz, a także aktor w dworskich przedstawieniach. Zdobywał sławę, poszerzał wykształcenie, czytał, poznawał wielu znanych ludzi.. Do rodzinnego miasta przyjeżdżał często, dbał o swoja rodzinę, inwestował w nieruchomości.

po przeczytaniu tekstu rozwiąż zadanie:

1. Zaznacz prawidłową odpowiedź:

 

1) Czego William Szekspir uczył się w szkole średniej?
a) retoryki, biologi, j.polskiego
b) łaciny, historii, literatury antycznej, retoryki
c) łaciny, geografii, matematyki

2) Kogo poślubił William Szekspir?
a) Anna
b) Mary
c) Elżbieta

3) William pracował jako?
a) nauczyciel, sprzedawca w sklepie
b) guwerner, sekretarz, aktor
c) malarz, pisarz, aktor

4) Co zrobił W. Szekspir kiedy został aktorem w dworskich przedstawieniach?
a) zdobył sławę, poszerzył wykształcenie, poznał znanych ludzi,
b) nic nie zrobił
c) zmienił pracę

William Szekspir - wstęp

William Szekspir

William Szekspir – urodził się w 1564 roku w miasteczku Stratford nad rzeką Avon, gdzie również spędził ostatnie lata swojego życia. Umarł w 1616 roku.

Angielski poeta i dramatopisarz a w późniejszym okresie życia również aktor. Żył w czasach Elżbiety I i Jakuba I, kiedy to powstał teatr elżbietański.

Jego ojciec John pochodził z chłopskiej rodziny, lecz po pewnym czasie porzucił rolnictwo i przeprowadził się do miasta gdzie został burmistrzem. Matka Mary pochodziła z zieministwa. Mieli ośmioro dzieci z których najstarszy był William.

po przeczytaniu rozwiąż krzyżówkę:

1. Ojciec Williama najpierw był rolnikiem a potem?
2. William Szekspir był poetą i?
3. William Szekspir żył w czasach kiedy powstawał teatr ...
4. Jak nazywał się ojciec Williama?
5. Ile dzieci miała Mary (matka Williama) ze swoim mężem?
6. Kim był w puźniejszych latach William Szekspir?

Po rozwiązaniu krzyżówki w kratkach zamalowanych na kolor zielony uzyskamy hasło. Napisz kto z rodziny Williamów był nim. 

Jan Kochanowski - cytaty

Jan Kochanowski

''Synu mój, słusznie się zły człowiek śmierci boi,
 Ale się jej dobremu lękać nie przystoi,
Bo zły mniema, że wszytek już na wieki ginie,
A dobry prawie wtenczas do portu przypłynie.''

''Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim,
Moja droga Urszulo, tym niknieniem swoim!
Pełno nas, a jakoby nikogo nie było:
Jedną maluczką duszą tak wiele ubyło.''

 ''Jakoby też rok bez wiosny mieć chcieli,
Którzy chcą, żeby młodzi nie szaleli.''

''Żona uczciwa ozdobą mężowi
I najpewniejszą podpora domowi.''

''O nierządne królestwo i zginienia bliskie,
Gdzie ani prawa ważą, ani sprawiedliwość
Ma miejsca, ale wszystko złotem kupić trzeba!''

''Wszystko się dziwnie plecie
Na tym tu biednym świecie.
 A kto by chciał rozumem wszystkiego dochodzić,
I zginie, a nie będzie umiał w to ugodzić.''

''Szlachetne zdrowie,
Nikt się nie dowie,
Jako smakujesz,
Aż się zepsujesz.''

''To pan, zdaniem moim,
 Kto przestał na swoim.''

''Bo dobra na trzy części mądrzy rozpisują?
 Jedne w umyśle, drugie w ciele ukazują,
Trzecie z strony przychodzą. co szczęściem zowiemy;
 Wszystkich trzeba, jeśli żyć doskonale chcemy.''

''Gościu, tak jakoś począł, już do końca czytaj,
 A jeśli nie rozumiesz, i mnie się nie pytaj!
Gnać to część kazania, część niepospolita,
Słuchaczom niepojęta, kaznodziei skryta.''

''Czego chcesz od nas,
Panie, za twe chojne dary!
 Czego za dobrodziejstwa, w których nie masz miary!
Kościół Cię nie ogarnie, wszędy pełno Ciebie,
 I w otchłaniach, i w morzu, na ziemi, na niebie.''

''A kiedy cię pocałuję,
Trzy dni w gębie cukier czuję.''

''Fraszki to wszystko, cokolwiek myślemy,
Fraszki to wszystko, cokolwiek czyniemy''

''Kto się w opieke poda Panu swemu
A całym prawie sercem ufa Jemu,
Śmiele rzec może:

 "Mam obrońcę Boga,
Nie będzie u mnie straszna żadna trwoga."

''Wymówki nie masz, gdy przyjaciel prosi.''

''Biedna starości, wszyscy cię żądamy,
 a gdy przyjdziesz, to narzekamy.''

''Cnota skarb wieczny, cnota klejnot drogi.''

Jan Kochanowski - charakterystyka twórczości

Jan Kochanowski

Wielkość Kochanowskiego jako poety jest niezaprzeczalna. Jego zasługi dla rozwoju polskiego języka poetyckiego i poezji w ogóle są niepomierne. Duża część jego utworów jest powszechnie znana, frazy z jego wierszy zaczęły żyć własnym życiem i stanowią element języka, którego używamy na co dzień. Fenomen jego twórczości polega między innymi na tym, że stworzył poezję, w której jednocześnie wypowiada prawdy uniwersalne i zapisuje swoje życie. Wystarczy spojrzeć na Treny czy Fraszki by zrozumieć, że to Kochanowski rozpoczyna historię polskiej liryki. Poezja Kochanowskiego jest prosta i tajemnicza zarazem, w literaturze polskiej stanowi symbol równowagi ducha, harmonii, to synonim polskiego klasycyzmu. Kochanowski, który jak każdy poeta Renasansu rozpoczynał swoją przygodę literacką od twórczości w języku łacińskim, dokonał kroku milowego w sztuce polskiego słowa przystosowując do rodzimych warunków najważniejsze antyczne gatunki. To on wyznaczył do dziś powielane wzory gatunkowe dla fraszki, trenów, pieśni, sonetu, sielanki. Jako pierwszy stworzył polską tragedię. Odprawa posłów greckich przez długie stulecia nie doczekała się w literaturze polskiej dramatu, który mógłby z nią konkurować. Poeta podejmował również próby epickie i choć nie ma w swoim dorobku epopei, to ta część jego twórczości artystycznej również jest warta wspomnienia. Olbrzymie są tez zasługi Kochanowskiego w dziedzinie wersyfikacji, to on utrwalił większość miar polskiego wiersza sylabicznego.

po przeczytaniu rozwiąż krzyżówkę:

 

  

1. W jakim języku Jan Kochanowski zaczynał pisać?

2. Czego poeta nie ma w swoim dorobku?

3. Jan Kochanowski utrwalił większość miar polskiego wiersza .....

4. Wymień jeden z gatunków do którego Jan Kochanowski wyznaczył wzory gatunkowe.

5. Odprawa posłów greckich – jaki to gatunek literacki?

6. Frazy Jana Kochanowskiego są używane we współczesnym .....

Po rozwiązaniu krzyżówki w kratkach zamalowanych na różowo wyjdzie hasło. Wyjaśnij uzyskane pojęcie

Jan Kochanowski - rodzina

Jan Kochanowski

Data narodzin Jana Kochanowskiego nie jest znana. Większość badaczy wskazuje na 1530 rok. Ojcem był Piotr Kochanowski herbu Korwin, komornik graniczny radomski i sędzia ziemski sandomierski a matką – Anna, córka Jakuba Białaczowskiego herbu Odrowąż z Dąbrówki Podlężnej. Z małżeństwa Piotra i Anny urodziło się jedenaścioro dzieci – cztery córki (Katarzyna, Elżbieta, Jadwiga, Anna) i siedmiu synów (Kasper, Jan, Piotr, Mikołaj – poeta, Andrzej – tłumacz Eneidy Wergiliusza, Jakub, Stanisław). Bratanek Jana Kochanowskiego, Piotr Kochanowski, przełożył Orlanda szalonego Ludovico Ariosta i Jerozolimę wyzwoloną (pt. Goffred, abo Jeruzalem wyzwolona) Torquato Tassa.

po przeczytaniu rozwiąż wykreślankę:

Z wykreślanki wykreśl imiona jedynaściorga dzieci Piotra i Anny (rodziców Jana Kochanowskiego).

Jan Kochanowski - wstęp

Jan Kochanowski

Jan Kochanowski urodził się1530 roku w Sycynie koło Zwolenia, zmarł 22 sierpnia 1584 w Lublinie. Jest najsłynniejszym polskim poetą doby Renesansu, jest także pierwszym polskim poetą wielkiego formatu. Był osobą niezwykle wykształconą, oczytaną, dużo podróżował po Europie.  Zaadaptował na polskie warunki większość antycznych gatunków, takich jak pieśń, tren, fraszka. Odwołując się do kultury i literatury antycznej, czerpiąc z nich wzorce stworzył (wraz z Mikołajem Rejem) podwaliny polskiego języka literackiego. Do najsłynniejszych dzieł poety należą cykle utworów: Pieśni, Fraszki, napisane pod koniec życia Treny oraz oparty na historii wojny trojańskiej dramat Odprawa posłów greckich.

po przeczytaniu, rozwiąż krzyżówkę:

1.   Do jakiej epoki odwoływał się i czerpał wzorce Jan Kochanowski?
2.   W jakiej epoce żył Jan Kochanowski?
3.   Jeden z antycznych gatunków, które zaadoptował Jan Kochanowski.
4.   Gdzie zmarł Jan Kochanowski?
5.   Co napisał Jan Kochanowski pod koniec swojego życia?

Po rozwiązaniu krzyżówki zaznaczone na czerwono kratki utworzą hasło. Napisz na czyją cześć i po co Jan Kochanowski je napisał.